Prostat Nedir?
Eski yunancadan köken alan “önde duran” durduran anlamına gelen prostat, anne karınında 3. ayda erkeklik hormonlarınca oluşmaya başlayan bir salgı bezidir. Kestane şeklinde, ortalama ağırlığı 20 gram kadar olup idrar kesesinin hemen altında bulunur. Meni içeriğinin %30’unu oluşturan salgılarıyla spermin uzun süre boyunca yaşamasını sağlar. Aynı zamanda idrar kesesinden sonra idrarın aktarımında rol oynar.
İnsan vücudu mükemmel bir makine ve her makinenin zamanla bozulmaya, kronik arızalar vermeye başladığı dönemler olur. Erkeklerin bir nevi contası kabul edebileceğimiz prostat da ilerleyen yaşla beraber arzalanmaya maalesef mahkumdur.
Yapılan çalışmalarda 50 yaşından sonra erkeklerin %50’sinde prostatın iyi huylu olarak büyümeye başladığı (BPH) ve 70 yaşından sonra ise bu oranın %90’lara vardığı görülmüş.
Prostat hastalıkları genel itibari ile prostatın iyi huylu büyümesi (BPH), prostat kanseri ve prostatın iltihabi hastalıkları olarak 3 gruba ayrılır. Bu üç grubun da hemen hemen ortak şikayetleri; gece idrara çıkma, sık sık idrar yapma isteği, idrarda yanma ve tam idrar yapamama gibi yakınmalardır.
40 yaş altı erkeklerde prostat iltihabı daha sıklıkla görülürken, 60’lı yaşlardan sonra BPH ve prostat kanseri daha fazla görülmektedir.
Erkeklerin Korkulu Rüyası: BPH!
Erkeklerin korkulu rüyası olan, prostat hastalıklarından en sık görülen iyi huylu prostat büyümesinin (BPH) tanı ve tedavisine kısaca bir göz atalım.
Yaşlanmayla birlikte erkeklerde oluşan hormonal değişikliklerle ilişkili olarak BPH, normal idrar yapma biçiminizi etkileyebilir. BPH, yaşam kaliteniz üzerinde olumsuz bir etki yaparak sık sık idrar yapmanıza ve idrar yaparken zorlanmanıza sebep olabilir. Ürolojide en sık tanı konulan hastalıktır.
İyi huylu prostat büyümesi (BPH), özellikle 45 yaşından sonra erkek hastalarda çok endişe verici olabilir. Ancak BPH’nın prostat kanseri olmadığının bilinmesi önemlidir. BPH tedavi edilmediği durumda bile prostat kanserine dönüşmez. Ancak iyi huylu prostat büyümesi ve prostat kanseri yaşla birlikte gelişebilir ve beraber görülebilir.
BPH, Cinsel Hayatınızı Etkilediğinde Doktorunuza Danışmaktan Çekinmeyin!
İdrar şikayetlerinin yanında BPH belirtileri cinsel yaşamınızı da olumsuz etkileyebilir. Kendinden emin hissetmemeniz veya bedeninizi her zaman kontrol edemediğiniz için oluşan stresiniz, partnerinizle yakınlaşmanızı zorlaştırabilir. İdrar kaçırma, ani sıkışmalar ve bunların endişesi sizi mahçup edip, kendinize güveninizi zedeleyebilir. Tüm bunların neticesinde üroloğunuzla cinsel hayatınızı konuşmanız sizi rahatsız edebilir, ancak korkularınızla baş etmenin en etkin yolu budur. Nasıl ki mideniz başınız ağrıdığında tedavi için doktorunuzla konuşuyorsanız, cinsel hayatınıza dair bir endişeniz veya bir problemiz için de hiç çekinmeden üroloğunuzla konuşabilirsiniz. Unutmayın bu şikayetleriniz için birçok çözüm mutlaka bulunacaktır.
Peki Prostat Hastalıklarından Korunmak Mümkün mü?
Prostat hastalıklarından tam olarak korunmak maalesef pek mümkün değil. Fakat sigara, çay, kahve, yoğun baharat tüketimi idrar şikayetlerini artırması sebebiyle, bunlardan mutlaka uzak durulması gerekmektedir.
Bitkisel kaynaklı olarak kabak çekirdeği, çavdar poleni ve afrika kuş üzümünün faydalı olduğuna dair çalışmalar mevcut ancak ne kadar etkin oldukları da net değildir. Çok fazla sayıda bitkisel ilaç olduğu için, kullanımları konusunda özel bir öneri yapılamaz. Doktorunuzun tavsiyesini almadan bitkisel ilaç kullanmamalısınız.
Nasıl Tanı Koyuyoruz?
Şikayetlerle gelen hastalarımıza idrar ve işeme testi yapmaktayız, ardından kandan bakılacak olan PSA (prostat spesifik antijen) bize tanıda yol gösteriyor. Aynı zamanda makattan parmakla muayene de prostatın büyüklüğü, şekli veya bir kanser sertliğinin tespiti için olmazsa olmaz bir yöntemdir.
BPH Tedavisi Nedir?
Pekala bu şikayetlerle üroloğunuzla görüştünüz. Doktorunuz sizi değerlendirdi, testler yapıldı ve size BPH tanısı konuldu, bundan sonra ne olacak?
Şayet şikayetleriniz hafif veya hastalığınız başlangıç aşamasındaysa doktorunuz sizinle durum değerlendirmesi yapar ve sadece diyet ile yakın izlem önerebilir. Şikayetleriniz orta derecedeyse ve daha önce ilaç kullanmamışsanız, idrar kanalının çevresini genişleten alfa bloker dediğimiz ilaçlardan başlayabilir. Şikayetleriniz çok fazla, prostatınız ciddi tıkanıklığa sebep oluyor, tıkanıklık sebebi ile idrar yapamıyorsanız vakit kaybetmeden cerrahi işlem söz konusu olacaktır.
Cerrahi tedavi
Üroloğunuzun cerrahi işlem yani ameliyat önermesi sizi tedirgin edebilir, canınızı sıkabilir. Endişelenmeyin üroloji pratiğinin belki sünnetten sonra en sık yapılan ameliyatını olacaksınız.
Peki nasıl?
Artık gelişmiş tıp teknolojileri sayesinde,belinizden uyuşturularak idrar deliğinizden, ucunda bir kamera olan alet yardımıyla kapalı olarak prostatınıza girilecek ve büyüyen dokular kesilecek veya buharlaştırılacaktır. Prostatınızın büyüklüğüne göre işlem 30 dakika ile 2 saat kadar sürecek ve olağan süreçte ertesi günü taburcu edileceksiniz.
Değerli okurlarım başlıkta da belirttiğim gibi her erkek prostat doğar ve prostatlı olarakta ölür.
Yaklaşık 20 gram boyutunda olan bu organ maalesef görmezden gelindiğinde her erkeğin korkulu rüyası haline gelebiliyor. Tuvalet nöbetleri sebebiyle ne uyutuyor ne de ağız tadıyla bir çay içiriyor. Belirli kilometre de ve aralıklarla araçlarımızı muayeneye götürüp buji, filtre ve trigger kayışını değiştiriyoruz. Prostatımızı değiştirme gibi bir şansımız yok, bu yüzden 45 yaşından sonra her erkeğin şikayeti olsun olmasın belirli aralıklarla üroloji uzmanı tarafından muayene edilmesi gerekmekte. Bu şikayetlerin bir çözümü olduğu mutlaka aklınızın bir köşesinde olsun. Hepinize sağlıklı günler dilerim.
Sıkça Sorulan Sorular
Prostat tedavisinin cinselliğe etkisi var mı?
Gerek ilaç gerekse cerrahi tedavi sonrası spermin idrar kesesine kaçması gibi bir risk mevcut. Fakat bu düşük bir ihtimaldir. Bu konu hakkında doktorunuz prostatınızın büyüklüğüne ve size önerilen ameliyatın şekline göre bilgi verecektir. Tedavilerin sertleşmeye ise olumsuz şekilde hiçbir etkisi yoktur.
Ameliyat sonrası idrar kaçırma olur mu? Tecrübeli bir cerrah tarafından yapılacak olan bir girişimde bu risk yok denecek kadar azdır. Tedavisi gecikmiş, ameliyatı ertelemiş hastada ise idrar kesesi de fonksiyonunu yitireceği için risk bir miktar artmaktadır.
İleri yaşta ek hastalıkları olan ve kan sulandırıcı kullanan hastalar da ameliyat olabilir mi? Evet gayet başarılı bir şekilde ameliyat olabilir. Son dönemde teknolojinin gelişimi ile birlikte anestezi verilmeden, sadece küçük bir sonda yardımıyla prostatta büyüyen tıkanıklığa neden olan dokular buharlaştırılabilmekte ve bu özellikli hastalarda tedavi edilebilmektedir.
23 Nisan 2022 Şehir Gazetesi Köşe Yazısı :
http://sehirgazetesi.com.tr/yazarlar/munir-ali-bilgehan/her-erkek-prostat-dogar/4830/
Comments