BU RENKLER HANGİ HASTALIKLARIN HABERCİSİ?
İyi haftalar değerli okuyucularım; ramazan ayı münasebeti ile bu dönem tarafıma sıkça sorulan, danışılan bir konuyu bu köşe yazımda sizlerle paylaşacağım.
Hepimizin bildiği gibi sağlıklı bir yaşam için düzenli doktor kontrolü kadar, vücudumuzdaki sorunları ve değişiklikleri kendi kendimize farketmemiz de sağlımız açısından çok önemli bir yere sahiptir. Ürolojik rahatsızlıkların önemli bir tanı aracı olan idrar ve idrar rengi de işte bize sağlığımız hakkında önemli bilgiler verebilir.
Tarihin En Eski Tanı Yöntemi
İdrarın analizi; hastalıkların değerlendirilmesi, tanı ve takibinde tıp tarihi kadar eski ve önemli bir yere sahiptir. M.Ö. ki dönemde sümerlere ait yazıtlarda idrar rengi, kıvamı ve kokusuna göre 20’ye yakın hastalık tanımlanmış olduğu bilinmektedir. Günümüzde modern cihazlarla detaylı idrar analizi yapılmasına rağmen, hastalıkların teşhis sürecinde idrar renginin ve görünümünün analizi hala güncelliğini korumaktadır.
İdrar Rengimiz Bize Ne Anlatır?
Peki biz idrar rengimizi nasıl okuyabiliriz? En basit yaklaşımla idrar rengimiz bize ne anlatıyor? İdrar rengimiz vücudumuzun işleyişinin aynası mıdır? Gelin bu soruların cevaplarına hep birlikte bakalım. İdrar vücudumuzda böbrekler tarafından kanımızın süzülmesi ile oluşturulur. Böbreklerden sonra üreter adı verilen idrar kanalı vasıtası ile idrar mesaneye aktarılır ve işeme eylemine kadar burada depolanır. Sağlıklı bir insanda idrarın %95’i sudan, geri kalanı ise elektrolitlerden ve vücudun atıklarından oluşur. Dolayısıyla idrarın rengi önemli sağlık sorunları hakkında bizlere ipucu verebilmektedir. Özellikle böbrek hastalıklarının erken teşhisi açısından idrar renginin ve kokusunun takibi çok önemlidir. Hem ramazan ayı içerisinde olmamız, hem de sıcak havaların gelmesiyle ilişkili olarak vücudun yeterli sıvı alımının düştüğü şu dönemde idrar renginizi dikkate almanız ve takip etmeniz sizlere sağlığınızın ilerleyişi konusunda önemli ipuçları verecektir.
Hangi İdrar Normaldir?
Sağlıklı bir idrar, şeffaf ve sarı renklidir. Ancak renksiz ve şeffaf ise bu durum çok fazla su tüketimi ya da idrar söktürücü ilaç kullanımı ile ilişkili olabilir. Sağlıklı bir insan için günlük 8 bardak su tüketimi yeterli olmasına rağmen daha fazla miktarda su tüketimi de başta elektrolit bozuklukları gibi bazı sağlık sorunlarına yol açabilir. Günlük çok fazla su tüketmiyor, idrar söktürücü ilaçta kullanmıyorsanız ve idrarınız şeffaf su kıvamındaysa bu muhtemel bir diyabet hastalığının habercisi olabilir. Bu durumda bir süre kendinizi takip etmenizi ve sonrasında hekiminize danışmanızı öneririm.
İdrarda Bu Renklere Dikkat!
Kahverengi / Koyu Bal Rengi :
Çok fazla endişe etmenize gerek olmayan bu idrar renginde vücudunuzun susuz kalma olasılığı yüksek.
Oruçlu olmanız, sıcak havalarda terlemeniz, ishal veya benzeri şekilde sıvı kaybınızın sonucunda görülebilir. Tüketeceğiniz su miktarı ile 2-3 saat sonra farkedilir seviyede idrarınızın rengi açılacaktır.
Şayet renk su alımınıza rağmen açılmıyor veya koyulaşmaya devam ediyorsa ihmale gelmeyecek bir karaciğer hastalığının habercisi olabilir. En kısa zamanda bir doktora muayene olmanızda fayda var.
Turuncu Renk :
Genellikle vitamin, antibiyotik gibi ilaç kullanımında turuncu renkli idrar sık görülebilmektedir. Yoğun havuç, pancar tüketimide idrarı turuncuya boyamaktadır.
İlaç kullanımı yada renk verici besin tüketimi yoksa safra kesesi hastalıkları konusunda dikkatli olmakta fayda var.
Kırmızı Renk :
Hastaları en çok doktora sevk eden idrar rengidir. Çay renginden vişne çürüğüne kadar olan bir skalada görülebilir.
Basit bir idrar yolu enfeksiyonundan üriner sistem kanserlerine kadar bir çok hastalığın habercisi olabilir. Kırmızı idrar görülmesi ihmal edilmemesi gereken bir durumdur ve hastalıkların erken teşhisi için mutlaka bir üroloji uzmanı ile görüşülmesi gerekmektedir.
Yeşil Renk :
Çok nadir gözükmekle birlikte özel bir bakterinin sebep olduğu üriner enfeksiyonu akla getirir.
Siyah Renk :
Diyette yoğun bakla tüketimi idrarı siyaha boyayabilir.
Bunun yanında bakır zehirlenmesinde siyah idrarın tanısal değeri mevcuttur.
İdrar yollarında muhtemel bir kanama olması sonucu beklemiş kanın idrara karışması da idrarın siyah renkte görülmesine neden olabilmektedir.
Beyaz Renk :
Aşırı proteinle beslenenlerde, kalsiyum, fosfat gibi minarelerin aşırı alımında idrar rengi beyaz olarak gözlemlenebilir.
Üriner enfeksiyonların belirtilerinden biri olan beyaz idrar, görülmesi halinde ihmal edilmemesi gereken vücudumuzun bize verdiği sinyallerden biridir.
Aralıklı süt renginde idrar ise lenfatik sistem hastalıklarına ya da kronik enfeksiyon belirtisi olabilir.
Değerli okurlar gördüğünüz gibi ortam sıcaklığı, aldığımız sıvı miktarı, yediklerimiz, kullandığımız ilaçlar ve en önemlisi bazı hastalıklar idrar renginde değişiklikler yapabilir.
İdrar renginizi takip etmek, idrarda farklı renklerin farklı hastalıkların belirtisi ve habercisi olduğunu bilmek şüphesiz vücudunuzun verdiği sinyallere karşı farkındalığınızı artıracak ve olası hastalıklarda erken tanı için vakit kaybetmemenizi sağlayacaktır.
Hastalıklara tanı koyulmasında geniş bir yelpazeyi içeren bu konuyu ihmal etmemenizi, idrar renginizde değişiklik farkettiğinizde vakit kaybetmeden mutlaka bir üroloji uzmanı ile görüşmenizi öneririm.
Haftaya başka bir üroloji konusu ile görüşmek üzere. Sağlıkla kalın.
SIKÇA SORULAN SORULAR
-İdrar kokusundan gebelik anlaşılabilir mi?
Bu çok yaygın bir şehir efsanesi olmakla birlikte hatalı bir tespit yöntemidir.
Hamilelik döneminde kokulara karşı hassasiyet bilinen bir gerçek. Bununla birlikte gebelikte idrarda yoğun olarak ß-HcG hormonu bulunmakta ve bu hormon idrara keskin bir koku verebilmektedir.Ama her gebe kadında keskin kokulu idrar görülmeyeceği gibi her keskin idrar kokusuda gebeliğin habercisi olamaz.
-Zaman zaman idrarımdan kan gelmesi ne anlama geliyor?
Kanlı idrar gerek her zaman anormaldir ve acil tedavi gerektirir.
İdrarda kan; üriner sistemde taş, enfeksiyon sebepli olabileceği gibi mesane kanserinin de ilk belirtisidir. Böbrek, prostat ve mesane tümörlerinde gözle görünür, tekrarlayan ve ağrısız bir şekilde idrarda kan görülebilir.
-İdrarın kokması normal mi?
İdrarın içindeki maddeler sebebiyle aşina olunan bir kokusu vardır. Susuzluk, kafein içeren içeceklerin sık tüketimi, keskin kokulu yiyecekler, kullanılan ilaçlar idrarda koku yapabilir. Üriner sistem enfeksiyonları ve şeker hastalığında da idrarda karakteristik bir koku gözlenebilmektedir. Uzun süre devam eden şikayetlerde hekiminize danışmanızı öneririm.
-Bir süredir köpüklü idrar yapıyorum bol su içsem geçer mi? Köpüklü idrar şikayetinde ilk olarak idrarda protein kaçağından şüphelenilir. Normalde idrarda protein görülmezken proteinden zengin beslenme yada fiziksel olarak yoğun aktiviteler sonucunda nadiren idrarda protein gözlenebilir.Bunun sonucunda köpüklü görüntü ile karşılaşılabilir. Bol su alımı normal idrara geçişinizi destekleyecektir. Şayet şikayet halen devam ediyorsa mutlaka bir doktora danışmanızı öneririm.
9 Nisan 2022 Şehir Gazetesi Köşe Yazısı :
http://sehirgazetesi.com.tr/yazarlar/munir-ali-bilgehan/bu-renkler-hangi-hastaliklarin-habercisi/4803/
Comments